انتخاب هاست و سرور مناسب ; قدم دوم در راهاندازی کسب و کار اینترنتی
تا حالا قصد راهاندازی یک سایت را داشتید؟ یا اینکه به این فکر کردید یک سایت چگونه طراحی میشود؟ در مقاله انتخاب دامنه سایت راجب انتخاب نام سایت، قدم اول در راه اندازی کسب و کار اینترنتی صحبت کردیم. اما در این مقاله میخواهیم راجب قدم دوم، یعنی انتخاب بهترین هاست صحبت کنیم.
مراحل راه اندازی کسب و کار
برای راه اندازی کسب و کار باید به این ۴ مرحله توجه کنیم. البته توجه اصلی ما در این مقاله برروی انتخاب بهترین هاست است.
۱. مدل کسب و کار
در ابتدای راه اندازی کسب و کار باید مشتریان هدف، ارزشی پیشنهادی، جریان درآمدی، ساختار هزینه و … را مشخص کنیم تا بهتر کسب و کار خود را بشناسیم.
۲. دامنه
بعد از مشخص کردن مدل کسب و کار، قدم بعد انتخاب دامنه است. دامنه همان نام سایت است که در مقاله زیر میتوانید بیشتر راجب آن بخوانید.
۳. هاست
فرض کنید میخواهید فروشگاهی اجاره کنید. برای راهاندازی فروشگاه باید یک نام و یک فضا اجاره کنید. نام فروشگاه همان دامنه است و فضای فروشگاه هاست سایت است که تمام اطلاعات و محتوای سایت را روی آن پیادهسازی میکنید.
۴. سیستم مدیریت محتوا
سایت ما تا آخر به یک شکل باقی نمیماند. ما همواره تلاش میکنیم سایت خود را بروز کنیم، برای کاربران مطالب جدید قرار بدهیم، محصولات جدیدمان را بارگذاری کنیم که همه این کارها از طریق سیستم مدیریت محتوا انجام میگیرد.
تعریف هاست
حالا که با مفاهیم پیشنیاز آشنا شدیم، برویم سر اصل مطلب! اجازه بدهید اول تعریف رایج “هاست چیست” را با هم بخوانیم و بعد برای درک بهتر آن را با یک رستوران مقایسه کنیم!
هاست یا میزبانی وب (به انگلیسی Host) قسمتی از یک سرور است، که به ازای مبلغی در اختیار شما قرار میگیرد. این سرور همیشه و به صورت ۲۴ ساعته به اینترنت متصل است. حالا اگر شما در هاستتان اطلاعات سایت خود را قرار دهید، سایت شما در سرتاسر اینترنت در دسترس قرار میگیرد. و مخاطبان میتوانند با وارد کردن آدرس سایت در مرورگر، هر لحظه از شبانه روز وارد سایت شما بشوند.
سروری که گفتید دقیقا چیست؟!
از نظر فیزیکی سرور یک کامپیوتر یا دستگاه همیشه روشن، و همیشه در دسترس است. اگر این دسترسی فقط در محدوده شما و همکارانتان باشد به آن سرور تحت شبکه میگوییم. که احتمالا نمونه آن را در بخش IT شرکتتان دیدهاید. اما اگر دسترسی سرور در میان تمام کامپیوترهایی باشد که از طریق اینترنت به هم متصل هستند، به آن سرورهای اینترنتی میگویند. که میشود همین سرورهایی که داریم از آن صحبت میکنیم.
سرورها وظیفه دارند محتوای سایتها را در خود نگه دارند، و اطلاعاتی که شما در هر ساعت از شبانه روز در اینترنت جستجو میکنید را برایتان نمایش بدهند.
ویژگی های لازم برای انتخاب بهترین هاست چیست؟
برای خرید انتخاب بهترین هاست خوب باید با ویژگی های آن هم آشنا باشیم تا کلاه سرمان نرود! برای آگاهی از ویژگیهای هاست میزبان وب، آن ها را در دو دستهی خصوصیات سخت افزاری و نرم افزاری دسته بندی کردم، که هر دسته شامل مواردی به شرح زیر است:
ویژگی های سخت افزاری هاست چیست؟
- فضای هاست Disk Space
فضای هاست مثل حجم هارد دیسک یا حافظه گوشی موبایل شماست. و حجمی از سرور است که به شما تعلق میگیرد تا بتوانید فایلها، محتوا، قالب و … را روی آن آپلود کنید.
شرکتهای هاستینگ معمولا تنوع فضای هاست از ۵۰MB تا ۱۰۰۰۰MB به شما ارائه میدهند. حجم مورد نیاز شما بستگی به سایتتان دارد. قبل از خرید باید به استاتیک یا داینامیک بودن سایت، سیستم مدیریت سایت، ماژولهای مورد استفاده، دیتابیسها، قالب سایت و … توجه کرد. برای تخمین میتوانید از تجربهی طراح سایتتان هم کمک بگیرید.
- پهنای باند Bandwidth
میخوام یه داستان بگم دلتون رو خون کنم! یادتان هست موقع اعلام نتایج کنکور چه اتفاقی میافتاد؟ با دستهای لرزان آدرس سایت سنجش را وارد میکردیم و با چی مواجه میشدیم؟ سایت برایمان باز نمیشد! دوباره و دوباره در حالی که از استرس کبود شده بودیم این کار را انجام میدادیم! تا بالاخره بعد از دهها مرتبه موفق میشدیم نتایج درخشانمان را ببینیم!
پهنای باند همین است. مانند اتوبانی میماند که هرچه عرض آن بیشتر باشد مسافر در ترافیک نمیماند و سریعتر به مقصد میرسد. شما هم برای اینکه چند کاربر به طور همزمان بتوانند محتوای سایتتان را ببینند به یک هاست با پهنای باند بالا دارید.
پهنای باند به ۲ عامل اصلی بستگی دارد حجم اطلاعات سایت و میزان بازدید مورد انتظار. سایتهایی که اجازه دانلود و آپلود فایل میدهند نیاز به پهنای باند خیلی بالا دارند و احتمالا مجبور به استفاده از هاست دانلود شوند. اما برای سایتهای معمولی میتوان اندازه متوسط هر صفحه را حساب کرد. فرض کنید هر صفحه سایت شما ۱۰۰ کیلوبایت باشد و در روز میانگین ۵۰۰ بازدید کننده دارید، که هر کدام ۴ صفحه از سایتتان را ببینند. ترافیک روزانه شما ۱۰۰*۵۰۰*۴ برابر با ۲۰۰ مگابایت خواهد بود. حالا این اندازه را در ۳۰ روز ماه ضرب کرده و پهنای باند مورد نیاز ماهانه را حساب کنید.
- کنترل پنل Control panel
اگر بخواهم ساده بگویم کنترل پنل یک رابط گرافیکی، برای مدیریت هاست شماست. شرکت هاستینگ بعد از خرید به شما رمز و دسترسی یک کنترل پنل تحت وب را ارائه میدهد. بعد از ورود به این پنل شما میتوانید بدون نیاز به کدنویسی، از طریق آیکونهای گرافیکی هاست خود را مدیریت، و موارد زیر را کنترل کنید:
- مدیریت حساب کاربری
- مشاهده میزان حجم مصرفی و حجم باقی مانده
- میزان مصرف پهنای باند
- مدیریت مراکز داده (database)
- افزودن دامنه به هاست
- نصب سیستم مدیریت محتوا
- و امکانات متنوع دیگر
یکی از محبوبترین کنترل پنلهای حاضر، CPANEL است که اکثر شرکتهای هاستینگ به دلیل محیط ساده و کاربردی همین پنل را به مشتریان خود ارائه میدهند. البته کنترل پنل های دیگری هم برای هاست قابل استفاده هست مانند Direct admin و Plesk…
- افزودن دامین Addon domain
افزودن دامنه یا ادان دامین، امکانی است که به شما اجازه میدهد دامنههای بیشتری را در هاست خودتان ثبت کنید. و با هر کدام از دامنهها یک سایت جدید راه اندازی کنید.
مثلا تصور کنید هنگام خرید هاست مقابل یکی از آنها نوشته شده که ۲ تا ادان دامین دارد. این یعنی شما که قصد ایجاد سایت “فروش کیف و کفش” دارید، شاید در آینده که کارتان گرفت بخواهید سایت دیگری برای فروش “تجهیزات ورزشی” هم به آن اضافه کنید. در اینصورت دیگر نیازی نیست هاست جدیدی تهیه کنید و میتوانید از طریق کنترل پنل، روی همین هاست یک دامنه جدید وارد کنید.
- آپ تایم Up time
سرور باید در هر ثانیه از ۲۴ ساعت بتواند سایت شما را در دسترس نگه دارد. وگرنه مخاطبان قادر به دیدن وبسایت شما نخواهند بود. گاهی ممکن است به دلیل مشکلات فنی این دسترسی قطع شود (downtime) که خب اتفاق خوبی نیست! برای همین یکی از موارد قابل توجه، آپ تایم هاست است (مخصوصا برای سایتهای فروشگاهی که با قطعی سایت، در واقع مشتری خود در آن لحظات را از دست میدهند).
معمولا شرکتهای هاستینگ آپتایم را به صورت درصد بیان میکنند. مثلا رقم ۹۹.۹۹% به این معنی است که در یک سال، سایت ممکن است فقط یک ساعت از کارافتادگی موقت داشته باشد.
- بکاپ گیری Back up
این روزها حتی بکاپگیری از گوشی شخصیمان هم کلی اهمیت دارد، چه برسد به اطلاعات سایتمان! هنگام خرید هاست حتما از سرویسهایی استفاده کنید که بکاپگیری دائم و منظمی دارند. بیایید روراست باشیم شرکتهای هاستینگ که معجزه نیستند! اتفاقهایی مثل مشکلات فنی، خرابی و سوختگی سختافزاری و… همیشه احتمال وقوع دارند. اگر شرکت هاستینگ از اطلاعات موجود روی هاست وبسایت شما بکاپ نداشته باشد، اطلاعاتتان در معرض نابودی کامل قرار میگیرد.
البته مزیت بکاپگیری فقط هنگام خرابی سرور نیست. اگر خود شما هم هنگام توسعه و ویرایش وبسایتتان اشتباها یک فایل و پوشه را پاک کنید، ممکن است کل سایت شما با خطای جدی مواجه شود. در اینصورت میتوانید روی نسخه بکاپ هاستتان حساب کنید.
ویژگی های نرم افزاری هاست چیست؟
همانطور که گفتیم سرورها یک سیستمی مانند همین لپتاپ شخصی خودمان هستند. و لپتاپ ما برای استفاده حتما به سیستم عامل نیاز دارد. به همین صورت سرورها هم دارای سیستم عامل هستند. و از دو سیستم عامل لینوکس و ویندوز استفاده میکنند. حالا کافی است بدانیم تفاوت این دو با هم در چیست و کدام یک برای ما بهتر است؟
مقایسه هاست ویندوز و هاست لینوکس
در واقع در این مقایسه قرار نیست بگوییم بین لینوکس و ویندوز کدام خوب است و کدام به درد نمیخورد! هر کدام از این سیستم عاملها شرایط و امکانات خاصی دارند و انتخاب شما باید براساس نوع سایتتان باشد. برای اطلاع از شرایطی که گفتم، بگذارید از جنبههای گوناگون مقایسهای بین لینوکس و ویندوز داشته باشیم.
- از نظر زبان برنامه نویسی: هاست ویندوز توسط شرکت مایکروسافت ارائه شده است. و فقط از زبانهای برنامهنویسی ASP و NET پشتیبانی میکند (که خب صاحب امتیاز این دو زبان خود شرکت مایکروسافت است!) اما آمار نشان میدهد که اکثر سایتهای جهان با زبان PHP برنامه نویسی شدند. یک امتیاز مثبت برای هاست لینوکس! چون لینوکس کاملا سازگار با زبان PHP است.
- از نظر سیستمهای مدیریت محتوا: اکثر سیستمهای مدیریت محتوا مثل وردپرس، جوملا، دروپال، دیتالایف و فروشگاه ساز محبوب پرستاشاپ بر پایه PHP نوشته شدند. و فقط هاست لینوکس میتواند از این برنامهها پشتیبانی کند.
- از نظر کنترل پنل: همانطور که اشاره کردیم کنترل پنل Cpanel در حال حاضر از بهترین رابطهای گرافیکی است (که اتفاقا اگر تازهکار هستید آموزشهای فراوانی در اینترنت برای کار با این پنل وجود دارد.) در هاست لینوکس میتوانید از کنترل پنلهای Cpanel ، Direct admin ، Kloxo و Zpanel استفاده کنید. و درهاست ویندوز از Plesk و Website panel.
- از نظر سرعت: در واقع سرعت هاست بیشتر به ویژگیهای سختافزاری برمیگردد و ربط چندانی به سیستم عامل سرور ندارد! اما میتوان گفت در مواردی هاست لینوکس سرعت بیشتری از ویندوز دارد. چرا؟ چون لینوکس ابزارهای زیادی برای بهینه سازی و افزایش سرعت سایت پیشبینی کرده است.
بالاخره کدام بهتر شد؟ هاست ویندوز یا لینوکس؟
این سوال پاسخ قطعی ندارد. چون سیستم عامل در وهله اول بستگی به زبان برنامه نویسی سایت شما دارد. و در ادامه سیستم مدیریت محتوایی که قصد استفاده دارید. اما در شرایط برابر همانطور که مقایسه کردیم، هاست لینوکس قابلیتهای بیشتر و استفادهی راحت تری برای کاربر دارد.
راستی یک ابهام را هم برطرف کنیم. اگر انتخاب شما هاست لینوکس باشد هیچ نیازی ندارید که کار با این سیستم عامل را بلد باشید. لینوکس و ویندوز تنها در سرور نصب هستند، و شما برای کار با سایتتان فقط از کنترل پنلتان استفاده میکنید.
سایر ویژگی های هاست
ویژگیهای اصلی هاست به همین صورت بودند. ولی برای تکمیل بحث و انتخاب بهترین هاست به چند ویژگی تکمیلی هم اشاره میکنیم:
- از دیتاسنترهای مشهور باشد: دیتاسنترهای معروف نسبت به موارد مشابه تازه تاسیس، کیفیت شبکه و سخت افزار بالاتری دارند. هنگام خرید هاست راجع به نام دیتاسنتر از شرکت ارائهدهنده سوال کنید و سپس راجع به کیفیت آن پرس و جو کنید.
- پشتیبانی ۲۴ ساعته داشته باشد: اگر همه ویژگیهای هاستتان عالی باشد ولی پشتیبانی متعهد و پاسخگویی نداشته باشد حسابی توی ذوقتان میخورد. چون برای رفع برخی مشکلات خود حتما در طول استفاده به کمک پشتیبان نیاز پیدا میکنید. پس قبل از خرید راجع به ساعت پاسخگوی، شرح و حدود وظایف پشتیبانی سوال کنید. این مورد قطعا یکی از موادر مهم در انتخاب بهترین هاست است.
- امنیت بالایی داشته باشد: سرور میتواند در خطر حمله هکرها و یا سایر مسائل امنیتی باشد. حتما قبل از خرید راجع به تمهیدات امنیتی هاست سوال کنید. امنیت سرور باید هم از جهت فیزیکی در ساختمان دیتاسنتر تامین شده باشد، و هم به لحاظ نرم افزاری از بهترین فایروال، کنترل ۲۴ ساعته سرورها توسط کارشناسان امنیت وب، محافظت از حملههای DOS و DDOS و…سایر تمهیدات بهرهمند باشد.
انواع هاست که میگویند منظورشان چیست؟!
تا اینجا تمام ویژگیهای سخت افزاری و نرم افزاری هاست را یاد گرفتیم. یک مورد دیگری که برای خرید با آن مواجه میشوید انواع هاست است. ما خلاصه ای از گزینههای پیش رو را برایتان آوردهایم.
- هاست اشتراکی (Shared Web Hosting)
احتمالا میتوانید حدس بزنید که مفهوم اشتراک در هاست چیست. در این روش چند وبسایت از یک سرور استفاده میکنند، و در واقع حافظه سرور بین چند سایت تقسیم میشود. اکثر سایتهای اینترنتی از همین نوع هاست استفاده میکنند. چرا که نه؟! هم مقرون به صرفه است و هم نیازهای سایت را برطرف میکند.
- هاست اختصاصی (Dedicated Web Hosting)
در هاست اختصاصی یک سرور فقط به یک مشتری اختصاص داده میشود، و تنها یک وبسایت روی آن قرار میگیرد. کاربرد این نوع هاست برای وبسایتهای بسیار بزرگ با تعداد مخاطب بالا است. گرچه سرور اختصاصی مشکلات راه اندازی و نصب سیستم عامل و … را دارد، اما مزایای زیادی مانند سرعت و امنیت بالا، دسترسی به فضا و پهنای باند اختصاصی و … هم از مزایای آن است.
نوع دیگری از روش اختصاصی، میزبانی هاست (Collocation Web Hosting) است. در این حالت مشتری کاملا مالک سرور میشود و نگهداری از سرور را در محل موردنظر خودش انجام میدهد.
- هاست مجازی (VPS)
این هاست که اتفاقا این روزها طرفداران زیادی پیدا کرده یک چیزی بین هاست اختصاصی و هاست اشتراکی است. یعنی یک سرور واحد وجود دارد، که از طریق نرم افزارهای مجازی سازی به چند سرور مجازی تقسیم میشود که در انحصار مشتری قرار دارد.
فرض کنید هر سرور از نظر فیزیکی تکه تکه شده و هر تکه به یک مشتری داده شده است. این تکه در مقایسه با هاست اشتراکی استقلال بیشتری دارد، یعنی میتوانید روی Vps خودتان سیستم عامل و نسخه متفاوت، همچنین نرم افزارهای اختصاصی داشته باشید. از طرفی در مقایسه با سرور اختصاصی هزینه پایینتری (حدود یکپنجم تا یکدهم) پرداخت کنید.
- هاست ابری (Cloud Web Hosting)
هاست ابری یکی از آخرین فناوریها در زمینه هاستینگ است، که در واقع مشکلات هاست اشتراکی را حل کرده. در این هاست به جای اینکه از پشتیبانی فقط یک سرور بهره مند باشیم، همواره چندین سرور در حال کار کردن هستند. حالا اگر یکی از آنها در سرویسدهی دچار اخلال شد، حداقل یک سرور دیگر برای تحمل بار در دسترس است. مثلا زمانی که سایت شما به قدرت محاسباتی بیشتری نیاز دارد میتواند فورا آن را از ابر بگیرد، و بعد از پایان یافتن کار منابع اشغال شده دوباره آزاد میشود. در این روش down time یک سایت به صفر میرسد.
- هاست رایگان ( Free Web Hosting)
به عنوان مورد آخر، توضیح هاست رایگان را هم اضافه میکنم. چرا که در مبحث خرید هاست حتما این نام وسوسه انگیز به گوشتان خواهد خورد! این وصیت را از من بپذیرید که “هیچ ارزانی بی دلیل نیست!” هاست رایگان بیشتر جنبه ی تبلیغاتی دارد و از طرف شرکتهای هاستینگ به هدف جذب مشتری و تست خدمات ارائه میشود. یعنی میخواهم بگویم آنقدری نمیشود روی آن حساب کرد که سایتتان را به دستان این هاست بسپارید. چرا؟
از چه شرکتهای هاستینگی میتوانم هاست مطمئن تهیه کنم؟
برای خرید از شرکتهای هاستینگ، کافی است عبارت هاست یا خرید هاست را در اینترنت جستجو کنید تا با یک بازار از انواع شرکتها مواجه شوید! حالا سوال اینجاست که کدام شرکت هاستینگ خدمات بهتری را ارائه میدهد؟
انتخاب بهترین هاست ، مخصوصاً برای اولینبار ممکن است برای شما کمی گیج کننده باشد. واقعاً هم حق دارید. چون هاستها انواع مختلفی دارند و از طرفی شرکتهای هاستینگ زیادی در بازار حضور دارند.
اما رادین به شما ایران سرور را پیشنهاد میکند. ایران سرور با سالها سابقهی درخشان در ارائهی راهکارهای میزبانی وب، میزبانی مطمئن برای هاست شماست.
نتیجه گیری
سعی کردیم در یک مقاله جامع به شما در انتخاب بهترین هاست کمک کنیم. لطفا نظرات خود را با ما در میان بگذارید تا این مقاله را با پیشنهادات شما کامل تر کنیم.